ÇEKİM MODLARI
Fotoğraf makinelerinde 4 farklı temel çekim modu bulunur. Bunlar P A S M (P Av Tv M) harfleri ile gösterilir ve P Program (otomatik), A-Av Diyafram öncelikli, S-Tv Enstantane öncelikli ve M Manuel dir. Peki, bu modlar ne işe yarıyor ve nerelerde kullanılmalı?
Program Modu (P)
Program modu aslında neredeyse tamamen otomatik bir moddur. Kamera diyafram ve enstantane değerlerini kendisi otomatik olarak belirler. Kullancı ise sadece iso değerini ve beyaz ayarını yapabilir. Bir çok amatör fotoğraf makinelerinde bulunan tam otomatik moddan farkı bu küçük ayarlamaları yapabilmektir.
Program modu fotoğrafa yeni başlayanların doğru pozlama yapabilmek için kullanabilecekleri bir mod olarak görülebilir. Ancak en kısa sürede bu kısıtlı moddan çıkıp diğerlerine geçmek gerekir.
Diyafram Öncelikli Mod (A – Av)
Diyafram öncelik mod kullanıldığında objektifin diyafram açıklık değerini kendimiz belirleyebiliriz. Belirlediğimiz değere göre perde hızını (enstantane) kamera kendisi otomatik olarak ayarlar. Sabit ve çok hızlı olmayan konular için idealdir. Diyafram öncelikli mod daha ziyade alan derinliğini kontrol etmek için kullanılır. Objektiflerin üzerinde yazan f/2.8, f3,5 – 5.6 gibi değerler objektifin izin verdiği en açık diyafram değerini gösterir. En açık değeri f/2.8 olan bir objektif genellikle f/22 – f/32 değerine kadar kısılabilir.
Yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi diyafram değeri ne kadar küçük ise diyafram o kadar açıktır. Değer arttıkça açıklık da azalacaktır.
Diyafram öncelikli mod daha ziyade fotoğrafını çektiğimiz konunun önde ve arkada ne kadarlık kısmının net olacağını yani alan derinliğini belirlemek için tercih edilir. Diyafram açıklığı azaldıkça, yani diyafram değeri arttıkça alan derinliği de artar. Fotoğrafa yeni başlayanların sıklıkla sorduğu tipik bir soru vardır. “portre çektiğimde arka planı nasıl uçururum?” İşte bu sorunun cevabı en açık diyafram değerinde fotoğraf çekmektir.
Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi f/16 diyafram değerinde daha geniş bir alan derinliği var ve öndeki akbaba netlenmesine rağmen arkasındaki ağaç ve kızıl şahin de oldukça belirgin. Ancak en açık diyafram değeri olan f/4 de ise alan derinliği çok kısa olduğu için sadece netlenen akbaba tamamen net ama arka plan ve ön kısım oldukça flu.
Enstantane Öncelikli Mod (S-Tv)
Enstantane öncelikli mod kullanıldığında enstantane (perde hızı) değeri manuel olarak belirlenebilir ve bu değere göre diyafram değerini makine otomatik olarak belirler. Genelde hareketli konuların çekiminde konuyu dondurmak veya tam tersi hareket hissi vermek için yavaş enstantane ile hareket netsizliği sağlamak için kullanılır. Aşağıdaki görsel enstantane ve hareket etkisini göstermektedir.
Spor karşılaşmaları, uçan kuşların fotoğrafları ve az ışıklı ortamlarda hareket halindeki kişiler gibi konuları fotoğraflarken hareketi dondurmak için perde hızını yüksek tutmak gerekir. Bazen de özellikle farklı efektler oluşturmak için tam tersine yavaş perde hızı tercih edilerek harekete ve hıza vurgu yapılabilir.
Hareketi dondurmak için 1/1250sn enstantane değeri kullanılmış.
Yine hızlı enstantane değeri ile hareket dondurulmuş.
1/8 gibi düşük bir enstantane değeri, hareket bulanıklığı etkisi ile daha dinamik bir fotoğraf sunuyor.
Pan tekniğinin etkili uygulanabilmesi için de nispeten yavaş enstantane değeri ile çekim yapmak ve konuyu kamera ile aynı hızda takip etmek gerekir. Böylece konu net iken arka kısımda hareket netsizliği elde edilmiş olur.
Pan tekniğine bir örnek 1/30sn
Manuel Mod (M)
Manuel modda hem diyafram hem de enstantane değerleri kullanıcı tarafından girilebilir. Bu modda pozlamayı dikkatle yapmak gerekir. Bir biri ile dengeli değerler kullanmak doğru pozlama için çok önemlidir. Aşağıdaki örnek tablo ne demek istediğimiz daha iyi göstermektedir.
Diyafram ve Enstantane Değişim Tablosu
Diyafram
2
2.8
4
5.6
8
11
16
22
Enstantane
1/1000
1/500
1/250
1/125
1/60
1/30
1/15
1/8
Manuel pozlama fotoğrafta özel bir ışık etkisi verilmek istendiği zaman çok işe yarar. İlerde anlatılacak olan low-key ve high-key gibi çekimlerde oldukça kullanışlıdır. Ayrıca sahillerde dalgaları bulutsu bir efekt ile çekmek ve gece yıldızları çizgisel olarak fotoğraflayabilmek için manuel pozlama gerekir.
Manuel mod sayesinde Bulb ayarı ile yaklaşık 110sn de elde edilen görüntü
Yaklaşık olarak 5 dakikalık bir pozlama ile elde edilen yıldız izleri
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere. Sağlıcakla kalın…
Commentaires